نان به عنوان اصلی‌ترین غذای مصرفی و یکی از قدیمی‌ترین غذاهایی است که بشر آن را تهیه کرده‌است و تاریخچه آن به اواخر عصر حجر برمی‌گردد که کارشناسان با اختلاف این زمان را بین ۳۵۰۰ تا ۵۰۰۰ سال قبل می‌دانند.

همشهری آنلاین: نان به عنوان اصلی‌ترین غذای مصرفی و یکی از قدیمی‌ترین غذاهایی است که بشر آن را تهیه کرده‌است و تاریخچه آن به اواخر عصر حجر (کارشناسان با اختلاف بین ۳۵۰۰ تا ۵۰۰۰ سال قبل می‌دانند) برمی‌گردد.

نان و گندم در طول تاریخ تهران، چنان اهمیتی داشته‌ که گاه کمبود آن باعث سقوط سیاستمداران شده و نارضایتی مردم از کمبود نان، آنها را تا لبه پرتگاه و سقوط پیش برده‌است. لازم است به این نکته توجه کنیم که وقتی از قحطی سخن می‌گوییم یعنی نان نیست! در واقع با نبودن محصولات دیگر مثل سیب، انگور و حبوبات و حتی گوشت… جان انسان تهدید نمی‌شود، اما با نبودن گندم و آرد، قحطی از راه می‌رسد.

مرور اسناد تاریخی نشان می‌دهد که تهران چند دوره قحطی را پشت سر گذاشته‌ است. یکی در سال ۱۲۸۸ قمری در دوره ناصرالدین شاه و یکی در سال ۱۲۹۶ شمسی و دوره احمد شاه بعد از جنگ جهانی اول بوده‌است. نزدیکترین قحطی که به شورش نان شناخته می‌شود، در سال ۱۳۲۱ شمسی به وقوع پیوست و از پیامدهای جنگ دوم جهانی بود و دو، سه سالی ادامه داشت.

آن روزها، خاطرات غم‌انگیز و پردردی برای ایرانیان به ویژه تهرانیان رقم خورد. در لوح حافظه تاریخی تهرانی‌ها هنوز خاطراتی از آن دوران وجود دارد که مادربزرگ‌ها و پدربزرگ‌ها قصه وار برای فرزندان خود روایت کرده‌اند. خاطرات از روزهای تلخی حکایت دارند که پدران برای به دست آوردن لقمه نانی خود را به هزار در می‌زدند بی‌آنکه نتیجه‌ای بگیرند. مردم بی‌رمق که مدت‌ها بود که از خیر گوشت گذشته بودند، فقط نان می‌خواستند.

کار به جایی کشیده‌ شد که مردم سرخورده و نا امید کوچه و بازار تهران که از سفره‌های خالی از نان به ستوه آمده بودند به سمت مجلس حرکت کردند و نمایندگان را کتک زدند. عده‌ای هم به سمت منزل احمد قوام السلطنه نخست وزیر رفته و خانه‌اش را تاراج کردند.

با خواندن سرگذشت تاریخ قحطی نان در ایران، به خوبی می‌توان به ارزش و قداست نان به ویژه در نسل‌های بعد پی برد. احترام گذاشتن به نان در باور و اعتقاد مردم ریشه دوانده و در رفتار گذشتگان به خوبی مشهود بود. امروزه شاید قداست نان میان کودکان و جوانان کمرنگ‌تر شده باشد، اما نسل ما در مکتب اجتماع آموخته بود که اگر تکه‌نانی را سر راه ببینیم باید آن را برداریم تا با پای رهگذران لگد مال نشود. حتی عده‌ای آن تکه نان را می‌بوسیدند و کنار دیوار یا تاقچه‌ای می‌گذاشتند.

مردم معتقد بودند نان بیات و غیر قابل مصرف را نباید دور بریزند و از آن به عنوان غذای پرندگان و حیوانات استفاده می‌کردند. معتقد بودند نان برکت خداست و باید مصرف شود. قداست آرد در حدی بود که بسیاری از کارگرهای نانوایی با وضو دست به آرد می‌زدند و شاطرها مقید بودند علاوه بر داشتن وضو، به لحاظ شرعی هم باید پاک باشند. نان برکت سفره‌های خانواده‌های ایرانی بوده و هست و هنوز هم هر چند کمرنگ در میان بسیاری از خانواده‌ها از قداست خاصی برخوردار است.

داریوش شهبازی

کد خبر 788158

  • نان محلی غرب تهران با سبزی‌های تازه کوهی

  • پر شدن چوب خط مشتری‌ها با نان‌های کیلویی

  • سیلوی تهران؛ یادگار مهندسان نازی‌

  • دشواری‌های تهیه نان در تهران قدیم | شاه بزرگ‌ترین محتکر آرد بود

  • یادداشت | قداست نان در فرهنگ ایرانی

  • قیمت خودروهای جدید سایپا اعلام شد | قیمت شاهین اتومات و اطلس بالاخره مشخص شد

  • خبر خوش برای مسافران شیراز و اصفهان | این مسیر ۱۳۰ کیلومتر کوتاه شد

  • تصویر عامل اصلی حمله به شاهچراغ در دومین جلسه محاکمه در دادگاه انقلاب اسلامی شیراز

  • انتقال آب دریاچه وان ترکیه به دریاچه ارومیه؟ | ۱۶۰ کیلومتر با هم فاصله دارند

  • شربت متادون از چرخه ترک اعتیاد باید حذف شود ؛ ۸۰ درصد ترک باید با داروهای دیگر باشد | ساخت ۲ داروی ترک اعتیاد در ایران

  • رئیسی: منابع مالی آزادشده ایران به نیازهای مردم ایران اختصاص می‌باید | برای چگونگی هزینه کردن پول‌ها مختاریم

  • شرایط فروش ایران خودرو ویژه شهریور برای یک خودرو پرطرفدار | چه کسانی امکان ثبت‌نام دارند؟

  • واکنش فوری آمریکا علیه رئیسی | چک سفید امضا به شما نداده‌ایم ؛ ما باید تایید کنیم

  • قیمت خودروهای جدید سایپا اعلام شد | قیمت شاهین اتومات و اطلس بالاخره مشخص شد

  • رابطه ما با ایران در سطح پایینی قرار دارد | باید کانال‌های دیپلماتیک با ایران را باز نگاه داریم

  • سرمربی خارجی + مهدی هاشمی نسب جایگزین نکونام و کادر فنی اش| بازی خطرناک علی خطیر در استقلال

  • شربت متادون از چرخه ترک اعتیاد باید حذف شود ؛ ۸۰ درصد ترک باید با داروهای دیگر باشد | ساخت ۲ داروی ترک اعتیاد در ایران

  • تصاویر گل‌های تماشایی مهاجم جدید و خارجی پرسپولیس | هم‌وطن زلاتان در آسیا و دربی می‌درخشد؟

  • فردی که ازدواج ایرانی‌ها با دختران سوری را توصیه کرد که بود؟ | حزب‌اللهی قلابی برانداز از کار درآمد!

  • تصاویر کمتر دیده شده از اصابت هواپیماها به برج دو قلو در ۱۱ سپتامبر

  • پرسپولیس صدرنشین شد | این جدول جدید لیگ برتر است | جدیدترین جایگاه استقلال و سپاهان

  • اصلا رونالدو مگه کی هست! | او باید افتخار کند که به ایران می آید

Tags:

No responses yet

دیدگاهتان را بنویسید